YÖRESEL LEZZETLER
1 - HAŞIL
Malzemeler: İnce Yarma Unu, 1 kg. Süt, Şeker 1/2
Yapılışı: Yarma Unu ile soğuk su tencereye konulup yavaş yavaş pişerken karıştırılır. Dibini almaması için devamlı karıştırılır. Tereyağı ve tuz koyulur. Piştikten sonra isteyen tereyağı ile isteyen ortası açılarak toz şeker katarak kaynatılan süt koyularak afiyetle servis yapılır.
2 - HERLE
Malzemeler: 2 su bardağı un, 2 çay bardağı irmik, 4 su bardağI süt, 200 gr bal
150 gr badem, 200 gr tereyağı, 250 gr pekmez, 200 gr kaymak
Yapılışı: Tereyağını eritin. Un ve irmiği bu yağda kavurun. Rengi biraz koyulaşınca sütü ve balı ilave edin. Karıştırarak pişirin. Servis tabağına aldığınız karışım soğuduktan sonra üzerine pekmez dökün. Kaymak, badem ve meyvelerle de süsleyin.
3 - SİRON
Malzemeler: 1,5 su bardağı su, 4 su bardağı un, 3 çorba kaşığı tereyağı (margarin)
4-5 diş sarmısak, 500 gr yoğurt, Tuz, Karabiber
Yapılışı: Unu tuz ve azar azar su ekleyerek yoğurun. Hamurdan yumurta büyüklüğünde bezeler yapın. Hamuru oklava ile yufka şeklinde açın. Yufkaları saçın üzerinde iki taraflı olarak az pişirin bir kenara alın. Yufkaları birer birer rulo yaparak sarın ve ruloları ikişer cm eninde kesin. Fırın tepsisini yağlayın, kestiğiniz hamurların kesilen tarafı üste gelecek şekilde yan yana aralıksız olarak sıkıca dizin. Tereyağını eritin. Hamurların üzerine eritilmiş sıcak tereyağını gezdirerek dökün. Sarımsakları temizleyip ezin ve yoğurda ekleyin. Tuz ilave edip çırpın. Sarımsaklı yoğurdu üzerine döküp yayın. Tepsiyi önceden ısıtılmış 180 dereceye ayarlı sıcak fırına verin. 15- 20 dakika pişirip sıcak olarak servis yapın.
4 - LEMİS
Malzemeler: Tuz, karabiber, 3 adet yumurta, 2 adet soğan, 3 çorba kaşığı sıvı yağ
1 kg pazı, 3 çorba kaşığı tereyağı, 1 çay kaşığı pul biber, 4 su bardağı un
1,5 su bardağı su
Yapılışı: Pazıyı temizleyip yıkayın. Bütün olarak tuzlu kaynar suda haşlayıp soğuk suya atın ve süzün. Suyunu sıkıp iri iri doğrayın. Soğanı küçük küçük doğrayın. Sıvıyağda kavurun. Pazıyı ilave edip tuz, karabiber, pulbiber serpip kavurmaya devam edin. Üzerine çırpılmış yumurtaları katıp karıştırarak pişirin. Soğumaya bırakın. Unu hamur yoğurma kabına koyun. Ortasını havuz gibi açın. Bir tutam tuz ekleyin. Ilık suyu azar azar ilave ederek yoğurun. Kulak memesi kıvamında bir hamur yapın. Hamurdan küçük bezeler yapıp üzerini nemli bezle örtün.15-20 dakika dinlendirin.
Hamur bezelerini, unlanmış zeminde oklava ile tabak büyüklüğünde açın. İçlerine hazırladığınız malzemeden 2-3 kaşık kadar ilave edip ikiye kapatın. Kenarlarını parmak uçlarınızla hafifçe bastırıp kapatın. Saç üzerinde veya teflon tavada yağsız olarak iki taraflı pişirin. Tavadan alıp her iki tarafına da tereyağı sürün ve sıcak olarak servis yapın.
5 - ERİŞTE
Yapılışı:
Bir kap içerisine bir miktar un konulur, tuzu ve suyu koyularak karıştırılır, hamur haline getirilir. Sonra sofra üzerinde oklavayla ince bir şekle açılır ve ince dilimler halinde kıyıldıktan sonra tabağa koyularak fırında kızartılır. Fırından alındıktan sonra üzerine kaynamış şekerli su dökülür. Fazla şerbeti süzülür. Daha sonra tereyağı eritilir ve üzerine dökülür.
6 - BORANİ
Malzemeler:
1 bağ ıspanak veya pazı, 1 adet yumurta, Tereyağı, 2 adet soğan, 1 diş sarımsak, 1 kg yoğurt, Yeterince tuz
Yapılışı: Ispanak veya pazı temizlenip ayıklandıktan sonra tencerede az su ilave edilerek haşlanır. Haşlanan ıspanaklar süzülür ve suyu sıkılır. Bir baş soğan ince ince kıyılır. Tavaya bir miktar tereyağı konularak soğanlar kavrulur. Daha sonra karışımın içine yumurta kırılır. Önceden hazırlanan ıspanak veya pazı tavanın içine konulur. Tuz ilave edilerek ateş üzerinde 15 dakika pişirilir. Ateşte kavrulan ıspanaklar soğumaya bırakılır.
Yoğurda sarımsak katılır ve yoğurt çırpılır. Sarmısaklı yoğurt ıspanağın üzerine dökülür ve servis tabağına alınır ve eritilmiş olan tereyağı üzerine ilave edilerek servis yapılır.
7 - DÖĞMEÇ
Malzemeler: 1 bayat ekmek, 5 kaşık tereyağı yoksa margarin, 2 yumurta, 1çay kaşığı tuz
Yapılışı: Bayat ekmeği elde ufalayın ya da rondodan geçirelim ne ince nede çok kalın olsun. Tavaya tereyağını koyalım (hafifleştirmek isteyen yarı sıvı yağ yarı tereyağıyla yapabilir.). Yağ iyice kızsın yumurtasını kırın hiç bırakmadan hızlıca karıştırın. Yumurta tam pişmeden ekmeği içine koyun, burası püf noktası ekmeği kaşığın arkasıyla iyice bastırarak kavurun yağı yemesi gerek hemen bırakmadan hızlıca kavurun. Taaki yağını iyice alana kadar böyle 5 dk. Kavurun tuzunu ayarlayın, siz iyice kavrulduğundan emin olduktan sonra altını kapatın. Sıcak olarak servis edin soğuk güzel olmaz. İsteyen yumurtayı kırarken sucuklu veya salamlı da sosisli yapabilir, böyle de çok güzel oluyor özellikle çocuklar beğeniyor. Afiyet olsun. Yöresel bir şeydir aslında biz bunu kendi köy ekmeğimizle yaparız ama diğer ekmekle de güzel oluyor. Çok pratik ve doyurucudur.
8 - EVELİK SARMASI
Malzemeler: 1 kase un, 1 çorba kaşığı tuz, 2 çorba kaşığı tereyağı (eritilmiş), yarım kg yoğurt, 1,5 kg evelik yaprağı, 500 gr bulgur, 0.5 litre su
Yapılışı: Bir tencereye 250 gr su koyarak bulguru ilave edilir. Bulgur 10 dakika kadar haşlanır. Haşlandıktan sonra bir tabağa boşaltılır. Haşlanan bulgura 1 kase un bir çorba kaşığı tuz ilave edilerek yoğurulur. Daha önceden hazırlanmış olan eveliklerle sarılır. Tencereye dizilir. Üzerine su ilave edilerek sonra kaynayıncaya kadar pişirilir. Dolmamız piştikten sonra servis tabağına alınır. Üzerine bir yemek kaşığıyla yoğurt dökülür. Başka bir yemek kaşağıyla yoğurdun üzerine eritilmiş tereyağı gezdirilir. Evelikli yoğurtlu dolma servise hazırdır.
9 - FITI ÇORBASI
Malzemeler: İnce Bulgur, Pul Biberi, Salça, Margarin ve Tuz
Yapılışı: Üç kase suya bir kase bulgur ilave edilerek tencerede pişirilir. Piştikten sonra bir kaşık kızarmış yağın içine biber, salça ilave edilerek kızdırıldıktan sonra pişen çorbanın içine dökülerek sıcak sıcak servis yapılır.
10 - KEŞKEK
Malzemeler: Yarma (Gendime, Yarma, buğdayın bir çeşidi), Salça, Yağ, Pul Biberi, Reyhan, Tuz
Yapılışı: Bir kase kendime üç kase suda haşlanır. Kevgire dökülüp ağzı örtülür. Tencerede eritilmiş yağın içine biber, salça, reyhan ilave edilir. Haşlanmış yarmanın (gendimenin bir kısmı tencereye dökülür, üzerine hazırlanan biber, salça, reyhan karşımı gezdirilir, Tekrar bir kat daha kendime dökülür ve yağ karışımı ilave edilir karıştırılır. Ağzı kapatılıp yemek dinlendikten sonra servis yapılır.
11 - BİŞİ
Malzemeler: Un, yağ, tuz ve maya
Yapılışı: Yoğrulan hamur ekşimeye bırakılır. Ekşiyen hamurdan küçük küçük yumaklar yapılır. Yumaklar tabak büyüklüğünde açılarak kızgın yağda kızartılır.
12 - FIRIN KETESİ
Malzemeler: 1 lt. süt, 2 parça yaş maya, Aldığı kadar un ve tuz, 3-4 yemek kaşığı tereyağı
Yapılışı:
Önce sütü çok az ısıtıyoruz ve yaş mayayı ekleyip karıştırıyoruz. Beklemeden aldığı kadar un ve tuzu da ekleyip yoğuruyoruz ve kulak memesi yumuşaklığında bir hamur elde ediyoruz. Yoğurduğumuz hamuru kabarana kadar bekletiyoruz. Bu 2-3 saat sürebiliyor. Hamur kabardıktan sonra (biz buna hamur geldi deriz ) küçük bezeler yapıyoruz ve bezeleri açmaya başlıyoruz. Bu arada bir tarafta tereyağını eritiyoruz ki açtığımız bezelerin üzerine sürelim. Tereyağı isteğe göre değişebilir 3-4 yemek kaşığı olabilir. Bezeleri tek tek açıyoruz ve her birinin üzerine kaşıkla tereyağını sürüp yufkanın her tarafına yayılmasını sağlıyoruz. Yufkanın her kenarını ortaya doğru katlayıp tekrar geri çekerek de bunu yapabiliriz.
13 - GOLOT
Malzemeler: 1 paket (250 gr) tereyağı yada margarin, 1 paket toz maya, Yarım su bardağı ılık su (mayayı eritmek için), 1,5 su bardağı ılık süt, Yarım tatlı kaşığı tuz, 1 tatlı kasığı toz seker, Yeteri kadar un, 1 kase iri kıyılmış ceviz içi
Yapılışı:
Margarin yada tereyağını eritip, ılınması için bir kenarda bırakın. Mayayı ılık su ve şekerle birlikte eritip margarinin yarısını, (diğer yarısı hamuru şekillendirirken kullanılacak) ve ceviz içi hariç diğer malzemeleri ekleyip kulak memesi yumuşaklığında bir hamur hazırlayın.
Hamuru mayalanması için ılık bir yerde kabarana kadar bırakın. Hamur mayalandıktan sonra yumurta büyüklüğünde pazılar yapın.
Pazıları yarım cm'den daha ince açın. Üzerine erittiğimiz margarinden sürüp, ceviz serpin. Rulo şeklinde sarıp , gül böreği yapar gibi kıvırarak yuvarlak yapın.
Elinizle fazla inceltemeden üzerlerine biraz bastırın. Üzerlerine 1 yumurta sarısı ve 1 yemek kaşığı yoğurdu karıştırıp sürün, 180 derecede önceden ısıtılmış fırında pişirin.
14 - PESTİL
Malzemeler: Taze dut, Toz şeker, Bal, Süt, Un, Ceviz içi, Fındık içi, Fıstık içi
Yapılışı:
Dutlar büyük bir kazan içerisinde kaynatılır. Daha sonra posası süzülerek suyu çıkarılır. Cevizler kırılıp içleri ayıklanır, dövmeç yapılır ya da ceviz içi bıçaklarla küçük olarak hazırlanır. Ceviz yerine fındık içi de kullanılabilir.
Ocak yakılarak kazana su konulur. Başka bir kazana şıra da denilen su konulduktan sonra, daha önceden hazırlanan un, şıra ile karıştırılır. Bu karışım bir tokaç yardımıyla yapılır. Devamlı olarak karıştırılan bulamaca süt veya bal eklenerek karıştırılmaya devam edilir. Bu karıştırma işlemine belli bir kıvama gelinceye kadar devam edilir.
Pestil herlesinin en iyi şekilde olması için bu karışımın dibine tutmaması gerekir. Hazırlanan herle serilmeye hazır hale gelir. Pestil bol güneş alan düz bir alana hazırlanan bez (veya bezler) üzerine dökülüp, daha önceden hazırlanmış olan ceviz veya fındık içleri de eklenerek şimşir ya da el kevgiri yardımı ile ince ince yayılır. Bu işleme herle bitinceye kadar devam edilir. Yayma işlemi bitirildikten sonra pestilin kuruması beklenir. Bez üzerinde kuruyan pestil bir gün sonra bezlerden çekilme işlemi ile devam eder. Çekilme işlemi; çekilecek olan bez ters yüz edilerek temiz bir bez üzerine yayılır. Suyla ıslatılan bir parça ile ters çevrilmiş pestil bezi ıslatılır. Islatma işlemi bitince bezin pestil serilmiş yüzü çevrilir. Bez ıslatılmış olduğu için el yardımıyla pestil ve bez birbirinden kolayca ayrılır. Bezden ayrılan pestil güneşli bir alana serilerek hafifçe kurumaya bırakılır. Pestiller çıtır çıtır halde iken toplanır ve katlanır. Pestil uzun kış aylarında, komşu sohbetlerinde ikram edilmek, hediye edilmek için tenekelere basılarak saklanır.
15 - KATMER
Malzemeler: Tuz, Un, Maya ya da Süt
Yapılışı:
Una su veya süt (maya) tuz ilave edilir. Hamur yoğrulur. Hamur yoğrulduktan sonra ekşimeye bırakılır. Ekşiyen hamurdan portakal büyüklüğünde parçalar kesilerek yufka açılır ve üzeri yağlanır. Yağlanan yufkalar oklava şeklinde kıvrılır, dolanarak yuvarlak hale getirilir. Bu yuvarlak bir tepside fırına verilerek pişirilir.
16 - SÜTLÜ ÇORBA
Malzemeler: Bulgur, Süt, Tuz
Yapılışı:
Dört bardak suya yarım bardak bulgur salınır. Orta ateşte pişirilir. Piştikten sonra üç bardak süt ilave edilir. Birazda sütle piştikten sonra sıcak servis yapılır.
17 - AYRANLI ÇORBA
Malzemeler: Bir kâse kuru fasulye, Bir kâse buğday, Bir kâse nohut, Üç yemek kaşığı un, Bir çorba kâsesi yoğurt, İki çorba kaşığı tereyağı, Su, tuz, pul biber ve nane
Yapılışı:
Kuru fasulye, nohut ve buğday yıkanarak en az yedi - sekiz saat suda bekletilir. Akşamdan ıslatmak kolaylık sağlayabilir.
Fasulye, nohut ve buğday ayrı ayrı yumuşayıncaya kadar haşlanır ve süzdürülür. Hepsi birlikte çorbanın pişeceği tencereye alınır. Üzerini geçecek kadar soğuk su konulur.
Bu arada yoğurdun üzerine üç yemek kaşığı un ilave edilerek pürüzsüz kıvama gelinceye kadar çırpılır. Bu karışım yavaş yavaş çorba tenceresine akıtılırken karıştırma işlemine devam edilir. Çorbanın kıvamı kontrol edilir; gerekirse soğuk su ilavesi yapılır.
Çorba kaynayana kadar sürekli aynı yönde karıştırılır. Kaynadıktan sonra altı kısılır ve tuzu ilave edilir, beş - on dakika daha pişirilir ve ocaktan alınır.
Servis yaparken tereyağı kızdırılır, pul biber ve nane eklenerek çorba üzerine gezdirilir.
Not: Su yerine et suyu da kullanılabilir.
18 - KAPAMA
Malzemeler:
Saç Yufkası, Tavuk Suyu, Tavuk
Yapılışı:
Saç üzerinde pişirilen ince yufkalar dörde bölünerek bir kenara konur. Az bir bulgur pilavı pişirilir, düz bir tepsiye yayılır. Pilavın üzerine bir miktar tereyağı dökülür, üzerine tavuk suyu döşenir. Bunun üzerine de tavuk suyuna batırılmış yufkalar serilir. Yufkaların üzerine kızdırılmış tereyağı dökülerek bekletilmeden yenir.
19 - YALANCI DOLMA
Malzemeler: 1 Kase Bulgur, 3 Kase Su, Yoğurt, Sarımsak, 1 Kaşık Un
Yapılışı:
Su kaynadıktan sonra bir kase bulgur suya salınır, üzerine tuz ilave edilir. Suyunu çekmeye yakın un ilave edilir. Suyu tam çekince ocaktan indirilir. Soğuduktan sonra avuç içinde hurma şeklinde sıkılır. Bir tencere içerisinde üzerine sarımsaklı yoğurt ilave edilir ve arzuya göre üzerine eritilmiş tereyağı da ilave edilir.
20 - KURU YUFKA BÖREĞİ
Malzemeler: 12 Adet Pişirilmiş Yufka, 1 Paket Margarin, Çökelek, Maydanoz
Yapılışı:
Hafif ateşte pişirilmiş kurumuş yufkalar kurumuş ise ıslatılarak 8- 10 dakika dinlendirilir. Dinlenen yufkalar yağlanan tepsiye bir yufka konduktan sonra maydanozla hazırlanan karışım yufkaların arasına serpilir. Sonra bir paket margarin eritilir. Çok yağlı olmayacak şekilde tepsideki yufkaların üzerine dökülür. Yufkalar bitinceye kadar bu yağlama ve çökelikleme işi devam eder. Yufkalar bitince en üste bir yufka konur, üzeri yağlanır ve fırına verilir. 5 - 10 dakika kızardıktan sonra çıkarılır. Tepside bıçakla pafta olarak kesilir. Servise istediğiniz zaman başlayabilirsiniz.
21 - MANTI ÇORBASI
Malzemeler: 1 su bardağı un, 1 adet yumurta, 1 tatlı kaşığı tuz, Yeterli miktarda un,
1 kase süzme yoğurt, 8 su bardağı su
Üzeri İçin: 2 çorba kaşığı tereyağı, 1 tatlı kaşığı kuru nane
Yapılışı:
Hamur Malzemesiyle hamur yoğrulur. Dinlendirildikten sonra 2 parçaya ayrılır. Her parça küçük tepsi kadar açılır. Sonra erişte gibi kesilir. Serin bir yere serilerek kurutulur. Çorba yapılacağı zaman tuzlu kaynar suda yumuşayana kadar haşlanır. Ateşten alınır. Soğuyunca çırpılmış yoğurt katılır, tekrar ateşe konur. İki taşım kaynatılır. Servis yapılacağı zaman yakılmış tereyağlı kuru nane üzerine gezdirilir.
22 - MANTI ÇORBASI
Malzemeler: 6 Adet Yumurta, Yarım Kilogram Un, 1 Yemek Kaşığı Tuz, Tereyağı, Sıvıyağ
Peynir ya da kıyma, 1 Demet Maydanoz, Su
Yapılışı:
Un, tuz, yumurta hepsi birlikte çok yumuşak olmayacak şekilde hamur yapılır. Hamur 14 adet topak haline getirilerek, oklava ile yufka açılır. Büyük tepsi yağlanır, yufkalar teker teker tuzlu suda haşlanır. Haşlanan yufkalar daha sonra soğuk suya atılır. Soğuk sudan alınan yufkalar teker teker tepsiye dizilir. 2 yufkada bir yufkalar arasına yağ sürülür, 7 yufkada peynir maydanoz karışımı yufkalar arasına serilerek üzerine yufkalar dizilir. En son yufka güzelce yağlanarak en üste serilir ve tepsi fırına sürülür, sıcak servis yapılır.
23 - KAVUT
Malzemeler: 2 su bardağı kavut unu (arpa fırında kavrulur, değirmende öğütülür, buna kavut denir)
Şerbet için: 1 su bardağı su, 1 su bardağı şeker, 5 yemek kaşığı tereyağı
Yapılışı:
Önce şerbeti hazırlamak üzere su ve şekeri bir tencerede kaynamaya bırakın. Kaynayan ve katılaşmaya başlayan şerbet kıvama geldiği zaman altını söndürün ve ılınmaya bırakın.
Bu arada bir başka tencerenin içine gavut unu ve 4 su bardağı su ekleyerek, sanki unu suda haşlar gibi karıştırarak pişirin. Sıcak bir hamur gibi olucaktır. Altını söndürüp, içini bir tepsiye boşaltın, üzerine şerbet gezdirip, bir kaşıkla yer yer delikler açarak hamurun şerbeti emmesini bekleyin.
Servis yapılacağı zaman, tereyağını eritip, iyice kızgın bir biçimde Kavut'un üzerine gezdirin.
24 - HEDİK
Malzemeler: 2 su bardağı buğday, 1 çay bardağı önceden haşlanmış nohut, Badem, Ceviz
Kayısı çekirdeği
Yapılışı:
Buğdayı iyice yıkayıp süzüyoruz. Ben bu sefer düdüklü tencerede pişirdim. Üzerini aşacak şekilde su koyuyoruz, takriben 40 dak. pişiriyoruz. Sonra evvelce haşlanmış nohutumuzu (dondurucuya koyduğum nohutları kullandım) ilave edip 5 dak. daha kısık ateşte pişiriyoruz. Düdüklüde olduğu için dibinin tutma rizikosu var, o nedenle kısık ateşte pişiriniz. Üzerini siz sevdiğiniz değişik kuru yemişlerle süsleyebilirsiniz.
25 - SAC EKMEĞİ
Malzemeler: 1 litre su, Yarım paket yaş maya, Tuz, Alabildiği kadar un
Yapılışı:
Suyu, mayayı, tuzu karıştırdıktan sonra alabildiği kadar un ekleyip, kulak memesi kıvamından biraz daha yumuşak bir hamur yoğurun. Yoğurduğunuz bu hamurdan portakal büyüklüğünde parçalar kopartarak bezeler hazırlayın. Bezeleri 15-20 dakika bekletin. Daha sonra bu bezeleri oklava ile incelterek açın. Sacta yada teflon davada arkalı önlü pişirin. Sıcak olarak servis yapın.
26 - LAHANA (KELEM) SARMASI
Malzemeler: Orta boy lahana (küçüğe yakın), 200-250 gr kıyma, 1 soğan, 1,5 su bardak kırık pirinç, 1 avuç kıyılmış maydanoz, 4 yemek kaşığı domates rendesi veya 2 domates, Yarım yemek kaşığı salça, 2 çay kaşığı Kırmızı biber, Yarım çay kaşığı karabiber, 1 silme tatlı kaşığı tuz, Sıvı yağ, Sebzeli çeşni
Ayrıca salça, tuz, sıvı yağ ive su ile karışım yapılıp üzerine gezdirilir.
Yapılışı:
Lahananın orta bölümü bıçakla alınır. Tencereye kesik bölümü alta gelecek şekilde konur. Üzerini geçecek kadar su konur benim tencerem küçük olduğu için üzerini geçmedi. Büyük tencere olsa daha iyi olur. Kaynamaya bırakılır. Bu sırada iç hazırlanır. Soğan, maydanoz küçük doğranır bir kaba alınır. Yıkanmış pirinç, kıyma, domates rendesi baharatlar, salça, sıvı yağ ilave edilir ve iyice yoğurulur biraz bekletilir. Lahana yumuşayınca dış bölümünden başlayarak kaşık yardımıyla yaprakları teker teker kaldırarak alınır. İstenilen ebatta sarılacak şekilde kareler kesilir. Uç bölümüne iç konur sağından ve solundan katlanır rulo şeklinde sarılır tencereye dizilir. Sarma işlemi bittikten sonra salçalı su yapılıp üzerine gezdirilir. Ocağa alınır pişirilir.
