CNC PUNCH TEZGAHLARI

CNC PUNCH ÇALIŞMA PRENSİBİ

CNC punch sac işleme teknolojisinde yeniliklerden birisidir. Ülkemizde son yıllarda teknolojik gelişmelere paralel olarak imalat tezgahlarında büyük ilerleme kaydedilmiştir. Bilgisayar ve otomasyondaki gelişme, üretimin kalitesinin ve esnekliğinin artmasını sağlamıştır. CNC punch tezgahları imalat sektöründe büyük kolaylık sağlamaktadır. Sac metal üretimi, imalat sanayinde büyük bir paya sahiptir. Sanayimizin gelişmesi, yeni üretim yöntemlerinin ortaya çıkması, esnek üretim modellerinin geliştirilmesi, ihtiyaca hızlı cevap verilmesi, rekabet gücünü artırması gibi faktörlere bağlıdır.

CNC punch tezgahının zımba magazininde çeşitli amaçlar için bulunan zımbaların belirli bir sıraya göre sac metal üzerine çeşitli işlemler yapmasına dayanır. Kalıp kısmı sabit, sac parça hareketlidir. Kalıpların sac üzerinde nerelerde işlem yapacağı daha önceden hazırlanan ve tezgaha yüklenen programda belirtilmiştir.

CNC punch tezgahının zımba bölümünde çeşitli amaçlar için bulunan zımbaların belirli bir sıraya göre sac metal üzerine çeşitli işlemler yapmasına dayanır. Kalıp kısmı sabit, sac parça hareketlidir. Kalıpların sac üzerinde nerelerde işlem yapacağı daha önceden hazırlanan ve tezgaha yüklenen programda belirtilmiştir.Sac parça iki eksen (X,Y) üzerinde hareket ed

Bu konunun devamı için lütfen yeşil butona tıklayınız   er. Bu eksenlerde sacı hareket ettiren iki adet servo motor mevcuttur. Eksenlerdeki hareketin hassasiyeti,yüksektir. Sac malzemeyi tutan en az iki adet tutucu (clamp) mevcuttur. Bu tutucular sayesinde sacın makine üzerinde istenen konumda tutulması sağlanır.

 

CNC PUNCH TEZGAHLARININ ENDÜSTRİDEKİ YERİ ve ÖNEMİ 

Bilgisayar ve otomasyondaki gelişme, üretimin kalitesinin ve esnekliğinin artmasını sağlamıştır. CNC punch tezgahları imalat sektöründe büyük kolaylık sağlamaktadır. Sac metal üretimi, imalat sanayinde büyük bir paya sahiptir. Sanayimizin gelişmesi, yeni üretim yöntemlerinin ortaya çıkması, esnek üretim modellerinin geliştirilmesi, ihtiyaca hızlı cevap verilmesi, rekabet gücünü artırması gibi faktörlere bağlıdır.

CNC punchta işlenebilecek malzemeler bir sac üzerinde kesme, sıvama, diş açma, bükme gibi işlemlerin yapıldığı sac malzemelerdir. Burada işlem, kullanılacak kalıp çekiç altına getirilmesi ve çekicin kalıba vurması, kalıp sac üzerinde işlem yapmasıyla gerçekleştirilir. Kalıp, taşıma yuvasında alt ve üst kalıp olarak bulunur ve makine otomatik olarak bu kalıbın bulunduğu yuvaya gelerek bu kalıbı oradan alarak işlem yapar.

 

 Sac işleme teknolojisi birçok sektöre hitap etmektedir. Bunlar;

• Elektrik,
• Elektronik,
• Makine ve yedek parça imalatı,
• Otomotiv,
• Metal eşya,
• Aksesuar vb. imalat sanayinde çok geniş bir yer tutmaktadır.

 

Günümüzde bu tezgahlar ülkemizde de imal edilmektedirler.

 

CNC PUNCH GÖVDE ÇEŞİTLERİ

C ve Kapalı Tip olmak üzere iki tip punch gövde şekli mevcuttur. Kapalı tip makine kapasite olarak C tipinden daha üstündür.

 

 

Kalıp kısmı tezgah üzerinde sabittir. Kullanılacak kalıplar, makine üzerindeki magazin denen kısımda bulunur. Magazin, makine tablası üzerinde veya kalıpların takıldığı taret denen döner bir tabla üzerinde de bulunabilir. Aşağıda punch zımba mekanizması ve kalıpların takıldığı taret başlığı ve zımba tutucu mekanizması görülmektedir.

 

 

Taret tipli punch tezgahlarının kalıp kapasitelerine veya tezgah tipine göre büyüklükleri değişir. Kalıp yuvaları üzerinde çoklu takımlar bulunmaktadır. Çoklu takımlar, birden fazla küçük takımın bir kalıp yuvası üzerine yerleşmiş halidir. Çoklu takım yuvaları kendi ekseninde hareket eder. Her kalıp yuvasının bir numarası vardır ve bununla anılır.

Her kalıbın bulunduğu yerin bir numarası vardır. Taret üzerine konulan kalıpların bulunduğu yuvaların önünde numaralar mevcuttur. Operatör hangi kalıbın nerede olduğunu bilmelidir.  Hangi kalıplar kullanılacaksa operatör bu kalıpların yerlerini tespit ederek tezgah kontrol panelinde bunların yerlerini doğruladıktan sonra işlemi başlatmalıdır. Makineye yüklenen programda kalıpların yerleri mevcuttur. Operatör bu kalıpların bulunduğu yerlerin doğruluğunu tespit etmelidir. Aksi takdirde işlemde yanlış kalıp kullanılmasına ve işin bozulmasına sebep olur.

 

Yukarıda görüldüğü gibi taret tipi kalıp magazininden başka, doğrusal olarak makine tablası üzerinde kalıp magazini olan tezgahlar da vardır. Taret tipinde olduğu gibi burada da kalıplar numaralara tespit edilmiştir.

UYGULAMA ÖRNEKLERİ 

Kalıplar sac üzerinde kesitine göre kare ya da yuvarlak delik açmanın  yanında  boşaltmalar da  (nibbling) yapabilir. Makine üzerine takılan kalıbın özelliğine göre sac malzeme üzerinde işlem gerçekleştirilir.  Kalıp bükme kalıbı ile bükme, kesme kalıbı ile kesme işlemi  gerçekleştirilir.  Aşağıda solda çeşitli erkek (Punch) ve dişi (Die) kalıpları, sağda ise sıvama kalıpları görülmektedir.

 

 

CNC punch kalıp sisteminde çoklu kalıp seçeneği de mevcuttur. Bu kalıp setinin çalışma prensibi, içindeki hangi kalıp çalışacaksa o kalıp devreye girerek işlemi gerçekleştirir.

 

 

CNC punchta işlenen parçaları basitten karmaşığa doğru sıralayabiliriz. Kare, dikdörtgen, yuvarlak kesitli kalıplar kullanılarak tek vuruşla yapılan işlemler. Bunlar genellikle basit köşe çıkarma, montaj delikleri açma gibi tek vuruşla yapılan işlemlerde kullanılır.

CNC PUNCH TEZGAHLARINDA KULLANILAN PROGRAMLAR

CNC Punch için kullanılan bilgisayar programları CAD ve CAM olmak üzere iki aşamalıdır. 

Birinci aşamada üretilecek parçanın iki boyutlu resmi bilgisayar ortamında çizilerek (*.DXF) formatında ya da kullanılacak olan CAM programının tanıyacağı uzantıda kaydedilir.

İkinci aşamada üretilecek olan parça kullanılan CAM programında açılarak punchlama (kalıplama) işlemi gerçekleştirilir.

 

CAD ve CAM programı aynı programda da bulunabilir. Dolayısıyla dizayn ve kalıplama işlemi aynı programda gerçekleştirilebilir. Günümüzde kullanılan  programlar genelde bu  şekilde dizayn edilmiştir.

OPERASYON SIRASININ OLUŞTURULMASI

İşlenecek sac parçalarının bir levha üzerine dağıtılması ile oluşturulan programda kullanılan takımların kullanım sırasıdır. Burada dikkat edilmesi gereken, öncelikli çalışması gereken takım sıralamasını doğru yapmaktır.  Takım sıralamasında şunlara dikkat edilmelidir:

- Kabartma, sıvama, diş açma gibi işlemlerin yakın kısımlarına başka bir takım vuracaksa bu takımların en son kullanılması

- Üretilecek parçalar üzerindeki işlemlerin ilk önce yapılması, —

- Üretilecek parçaların çevre kesim işlemlerinin sonraya bırakılması

Kesilecek parçaların ilk tasarımı CAD programlarının uygun olanın birinde tasarlandıktan sonra, bu çizim "dxf" formatında kaydedilir. Kaydedilen bu çizim daha sonra CNC Punch tezgahına ait yazılım kullanılarak kesime hazırlanır.

CNC punch tezgahına uygun özel yazılım kullanılarak, CAD programında çizilen resim buraya aktarılır. Program içinde parçanın kesim sıralaması oluşturulur, yani parçanın kesime nereden ve hangi kalıplama sırasına göre başlanacağı tespit edilir. Ayrıca bunun yanında kesim süreleri de program tarafından hesaplanmaktadır.

Bu işlemlerden sonra parçaların sac plaka üzerinde yerleşim planı hazırlanır. Boyutları belli olan bir plaka üzerine, kalınlıkları eşit olmak şartıyla tek bir parçadan belli sayıda veya birden fazla sayıda farklı parça yerleştirilebilir. Bu da takım halinde kesilen parçalar için uygun bir yöntemdir. Böylece sac minimum fireyle değerlendirilmiş olur.

 

CAM (Computer Aided Manufacturing) bölümünde ise bir veya birden fazla iş parçasının kesme simulasyonu, program yardımıyla  gerçekleştirilmektedir. Böylece kesmede oluşabilecek çeşitli hatalar önceden giderilir. CNC punch tezgahları çalışılabilen maksimum sac ebatlarına göre sınıflandırılır. Bu kapasite tezgaha yüklenecek sac ebatlarıyla orantılıdır. Aşağıdaki resimde örnek CNC Punch Üretim Modülü görülmektedir.

PARÇA PROGRAMINUN CNC PUNCH TEZGAHINA AKTARILMASI 

Makineye program yükleme işlemi iki yöntemle yapılabilir. Bunlardan birincisi bir disket yardımıyla programın yapıldığı bilgisayardan makinenin kontrol paneline yüklenir. Bunun için her iki tarafta da disket sürücü olmalıdır.

 

İkinci yöntem ise bir ağ kablosuyla bilgisayarı makineye bağlayarak veri akışı kablo ile sağlanır. İkinci yöntemle işlem hızı, zaman tasarrufu ve esneklik sağlanmaktadır. Temel bilgisayar bilgisiyle makineye kolaylıkla program yüklenebilir. Burada dikkat edilmesi gereken, dosya kontrolü, operatör ile programcı arasında iletişimin iyi olması veveri aktarma işleminin kontrollü olmasıdır.

İŞLENECEK SACIN TEZGAHA YÜKLENMESİ

Punch tezgahının yerleşim planı ve yüklemenin uygun yapılması çok önemlidir. Punch tezgahının en yüksek verimle çalışabilmesi için kullanılan sac malzemelerin iyi kalitede olması gerekir.  Paslı ya da düzgün olmayan çarpık malzemeler kesme kalitesini düşürmekte hatta makineye zarar verebilmektedir. Tezgah tablasının üzerine konan sac parçası tezgah üzerindeki tutucular ve dayamalara göre ayarlandıktan sonra pedal ya da düğme yardımıyla tutucuların levhayı yakalaması sağlanır.

 

 

 

Bu web sayfasındaki yazılı ve görsel bütün bilgilerin yayın hakları Hamit ARSLAN' a aittir. Hamit ARSLAN' ın yazılı izni olmaksızın kısmen veya tamamen alıntı yapılamaz, kopya edilemez, elektronik, mekanik, dijital, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemiyle çoğaltılamaz ve yayınlanamaz.